TY - JOUR ID - 239546 TI - عدالت به عنوان اصلی مستقل؛ پذیرش یا انکار؟ JO - فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی JA - LAW LA - fa SN - 2981-1805 AU - شیروانی, خدیجه AU - آبین, علیرضا AD - دانشجوی دوره دکتری فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری AD - دانش آموخته دوره دکتری فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 2 IS - 2 SP - 166 EP - 186 KW - عدالت KW - وحی KW - موضوع‌شناسی KW - قاعده KW - فقه DO - 10.22034/law.2019.239546 N2 - بی‌تردید عدالت به عنوان هدف والای علم حقوق محسوب می­شود که تمامی آموزه­های حقوقی در جهت دست­یابی به این هدف سامان داده می‌شوند. اما پرسش این است که آیا اندیشه عدالت می­تواند خود به عنوان اصلی مستقل در جهت قانون‌گذاری، نسخ، تغییر و تفسیر سایر قوانین موضوعه مورد استفاده قرار گیرد؟ آنچه از بررسی کتب فقهی و حقوقی قابل استنباط به نظر می‌رسد این است که در این زمینه سه دیدگاه قابلیت طرح دارد. در یک نظریه عدالت هیچ‌گاه به عنوان اصلی مستقل محسوب نشده و معیار سنجش قوانین، تطابق با وحی است. در گرایش دیگر عدالت می­تواند به عنوان اصلی مستقل برای استنباط، جرح و تعدیل قوانین مورد استفاده قرار گیرد و دیدگاه سوم که منطقی­تر به نظر می­رسد، این است که رویکردی معتدل نسبت به عدالت باید در پیش گرفت؛ به این معنا که در پاره­ای موارد می­توان از عدالت به عنوان اصل و منبعی مستقل استمداد جست. در نوشتار حاضر، ضمن نقد و تحلیل این سه رویکرد و بررسی آثار حقوقی مترتب بر آن­ها، در نهایت دیدگاه برگزیده خویش را ارائه می­دهیم. UR - https://jcl.illrc.ac.ir/article_239546.html L1 - https://jcl.illrc.ac.ir/article_239546_441deb619c2c65dc0efd12c8784d574a.pdf ER -